Steeds meer luchtvaartmaatschappijen nemen Boeing 747-vliegtuigen uit de operationele dienst en de productie van de Airbus A380 - het grootste passagiersvliegtuig ooit gebouwd - zal in de nabije toekomst worden stopgezet. We naderen het einde van een tijdperk van reuzen.
Er was echter een andere periode waarin vliegtuigfabrikanten met steeds meer gedurfde projecten kwamen in het idee om vliegtuigen van gigantische proporties te bouwen. En hieronder is een lijst van 10 van hen.
Er is maar één criterium voor deze lijst: het grote aantal beschikbare stoelen in het vliegtuig. Vliegtuigen die zijn gebouwd zijn hier niet meegerekend.
10. Voorstellen voor de uitbreiding van bestaande vliegtuigen met één verdieping tot een capaciteit van 450 stoelen
Voordat we de wereld van technische fantasie betreden, moeten we een paar echte vliegtuigen noemen die zouden kunnen uitbreiden om hun capaciteit te vergroten.
- Ilyushin Il-86 het werd gebouwd door de Sovjets en getest in 1982. Het had een capaciteit van 450 zitplaatsen, maar ging nooit in operationele dienst.
- CRAIC CR929, het Russisch-Chinese vliegtuig, dat een capaciteit van 440 zitplaatsen zou hebben gehad, allemaal in economy class.
- Airbus wil capaciteit vliegtuig uitbreiden A350-1000 naar 455 zitplaatsen in 2016
- Het vliegtuig BoeingB777-10X het zou ook geschikt kunnen zijn voor 450 passagiers.
9. l Tupolev Tu-304: 500 zitplaatsen
Tupolev's poging om de widebody binnen te gaan, geïnitieerd door de Airbus A330 en Boeing 777, kwam begin jaren negentig.
Het vliegtuig zou iets kleiner zijn dan zijn concurrenten, met een lengte van 62 meter en een spanwijdte van 57 meter.
Het zou zijn uitgerust met een romp met een speciale ovale dwarsdoorsnede die een grotere capaciteit mogelijk zou hebben gemaakt.
Het vliegtuig had in het begin van de jaren 2000 in gebruik moeten zijn, maar zoals veel Russische projecten uit die tijd, kwam het door gebrek aan financiering niet van de grond. Toen het nieuwe millennium begon, waren er pogingen om het nieuw leven in te blazen, maar geen daarvan was succesvol.
8. McDonnell Douglas MD-12: 511 zitplaatsen
In een poging om te concurreren met de Boeing 747, die de markt voor langeafstandsvluchten monopoliseerde, begon McDonnell Douglas met het creëren van de MD-11, het laatste van de driemotorige vliegtuigen.
Ergens in het proces werd een extra motor toegevoegd, waardoor het project een dubbeldekker viermotorig werd, iets kleiner dan de Airbus A380.
Het project werd goedgekeurd in samenwerking met Taiwan Aerospace, maar kreeg geen bestellingen. De luchtvaartmaatschappijen hadden geen interesse in het vliegtuig, dat gewoon groot en veel duurder was dan een B747. Zelfs in de volledig zuinige configuratie zou de MD-12 slechts 511 zitplaatsen hebben gehad.
7. McDonnell Douglas MD-XX: 515 zitplaatsen
Toen ze zich realiseerden dat het MD-12-project niet door zou gaan, begonnen de ingenieurs van McDonnell Douglas met een ander project. In 1994 werd een eenvoudige uitgebreide versie van de MD-11 geïntroduceerd. Verlenging van de romp om de capaciteit te vergroten tot 515 passagiers, in een volledig economische configuratie.
Het resultaat was eigenlijk hoger, hoewel het er niet zo indrukwekkend uitzag als het vorige model. Het had de originele spanwijdte van het MD-11 vliegtuig van 65 meter en een lengte van 71,6 meter. De benodigde investering was nog te groot voor het bedrijf en het project werd later dat jaar stopgezet.
6. Boeing 747-700X: 650 zitplaatsen
Boeing is op zoek naar manieren om het hoofd boven water te houden. Zo probeerden ze het 747-vliegtuig uit te breiden tot een capaciteit van meer dan 500 stoelen. Het project omvatte de uitbreiding van het bovendek. Het vliegtuig had dus tot 650 passagiers kunnen vervoeren, met behoud van het bereik van een gewone 747-400.
Uiteindelijk kon Boeing niet de juiste markt vinden voor de nieuwe jumbo, hoewel verschillende Aziatische luchtvaartmaatschappijen als potentiële kopers werden beschouwd.
5. Het nieuwe Boeing-vliegtuig: 900 stoelen
De 747X was slechts een tweede antwoord op het Airbus A380-project. De eerste zet van Boeing was om iets soortgelijks te doen, maar dan groter. Het programma New Big Plane (NLA), waaraan niet eens een adequaat aantal was gekoppeld, had het winnende ticket voor de Amerikaanse fabrikant moeten zijn. Een typische configuratie met drie klassen had 606 passagiers kunnen vervoeren. Het volledige economische aspect had een configuratie van 900 zitplaatsen kunnen hebben.
Het project is verlaten. Boeing heeft besloten dat het model niet is wat het zou moeten zijn. Hoewel er een niche was voor vliegtuigen met meer dan 500 zitplaatsen, was deze niet groot genoeg voor twee concurrerende modellen.
4. Lockheed Martin VLST: 900 zitplaatsen
Lockheed Martin wilde niet worden overtroffen door Boeing en McDonnell Douglas, maar had zijn eigen antwoord op de A380: een zeer groot subsonisch model. Er zijn verschillende prototypes voorgesteld, waaronder die met deltavleugels.
De meest conservatieve (en meest realistische) zou een ovale carrosserie hebben gehad met twee assen, elk met 450 stoelen in een configuratie met twee klassen. Vracht- en bestelwagenversies die containers kunnen vervoeren zijn ook voorgesteld.
Het eindresultaat zou slechts iets kleiner zijn geweest dan de Antonov An-225 Mriya, maar een ontwerp van een passagiersvliegtuig met een dergelijke capaciteit en omvang maakte het uiterst onpraktisch.
Volgens de documentatie moest de hele infrastructuur opnieuw worden ontworpen (iets vergelijkbaars, maar op kleinere schaal gebeurde met de A380) om het vliegtuig te huisvesten. De ontwikkelingskosten varieerden van $ 8 miljard tot $ 15 miljard, waarbij de productiekosten per eenheid $ 200-300 miljoen bedroegen. Uiteindelijk werd het project verlaten.
3. Airbus A380-900: 960 zitplaatsen
De Airbus A380 was een revolutionair vliegtuig. Als het behoorlijk succesvol was geweest, zou Airbus zijn basis zijn blijven veranderen en met een aantal verbeteringen zijn gekomen, waaronder een vracht en verschillende uitgebreide versies.
Door de oorspronkelijke romp met enkele meters te verlengen, zou de capaciteit zijn vergroot van 555 naar 650 zitplaatsen of meer dan 900 in een volledig economische configuratie.
Geen van de voorgestelde varianten is geproduceerd en in 2019 kondigde Airbus aan dat het tegen 380 de productie van de A2021 stopzet.
2. Sukhoi KR-860: 1000 zitplaatsen
Er is een constante strijd geweest van Amerikaanse en Europese fabrikanten om een vliegtuigmarkt met meer dan 500 stoelen. De Russen zeiden dat ze niet achter moesten blijven en creëerden ook een vliegtuig. Ze gingen zelfs verder dan andere concurrenten, aangezien Sukhoi zijn dubbele vloeren pas in 1999 onthulde.
Ze beweerden dat het voorgestelde vliegtuig 860 passagiers zou kunnen vervoeren in een configuratie met twee klassen en tot 1000 passagiers op een volledig economische manier.
Daarnaast heeft de fabrikant een indrukwekkend schaalmodel van de KR-860 uitgebracht. Het toestel was volledig bestemd voor de buitenlandse markt, omdat Rusland geen binnenlandse routes had die het winstgevend zouden maken.
De constructiebureaus van Tupolev en Yakovlev zouden Sukhoi hebben geassisteerd bij de productie, waarbij ze voornamelijk de vrachtversie produceerden.
De ontwikkeling is in 2012 stopgezet. De redenen zijn onbekend, maar kunnen worden afgeleid.
1. Tupolev Tu-404: 1214 zitplaatsen
Deze Russische reus overtrof alle andere vliegtuigen op deze lijst (en bijna alle anderen), hoewel hij begin jaren negentig werd ontworpen.
Net als bij de Lockheed Martin VLST zijn er verschillende varianten voorgesteld, waaronder een ontwerp met gemengde vleugels, aangedreven door zes turbopropmotoren.
Het had, evenals een meer conventionele versie met vier motoren onder de vleugels, in economische configuraties meer dan 1200 passagiers op twee dekken kunnen vervoeren. Als het vliegtuig af was geweest, zou het op zijn eigen markt hebben gediend met de Tu-304.
De spanwijdte was 110 meter, bijna vergelijkbaar met die van de Scaled Composites Stratolaunch.
Het lijkt erop dat het project met verschillende potentiële kopers is besproken, hoewel er geen aanwijzingen zijn dat de ontwikkeling verder is gegaan dan de plannen. Een afgeleide van dit project werd beschouwd als het nieuwe superzware militaire transportvliegtuig van Rusland, met de codenaam PAK DA.
Het idee werd echter opgegeven ten gunste van een realistischer project op basis van Tu-304.